Воскресенье, 12 марта 2023, 12:07
-
Вы здесь:
- Главная
- Рубрики
- Газета
- Йиз багъри гъул
/Конкурс/
Гьар инсанди ухди ясана кьанди чав бабкан гъахьи йишвкан фикир апIуру. Йиз бицIи ватан Хючна гъул ву. Гьелбетда, гьаму йишв узуз дюн’яйиъ вартIан йишв гъабхьну.
Хючна гъул – кюгьне ва аьхю гъуларикан саб ву. Думу вари терефарихъанди яркврари кьялаъ тапIна. Хючна гъулаъ гизаф гюрчег идарйир, аьхю клуб, кьюб аьхю мектеб, «Юлдаш» урхбан центр, шубуб бицIидарин багъ, гизаф туканар, почта, Кьалухъ Мирзайин ччвурнахъ хъайи спортдин комп-лекс ва жара идарйир а.
Гъулан гъирагъдихъан Рубас нир гъябгъюра. Гъулаъ учIвру йишвахь «Ургур чвуччвун ва сар чуччун» гъала ерлешмиш дубхьна, уччвуб шид убсрушв хьа. Узу «Юлдаш» МКОУ ЦО-йиъ урхураза. Ич мектеб гизаф уччвуб, ужуб ву. Душваъ дарсар киврайи мялимар гизаф ужудар ву. Мектебдин улихь хьайи багъдиъ гюмбет дийибгъна. Думу Ватандин Аьхю дявдиан кьяляхъ дарфи игитариз дивнайиб ву.
Мектебдин кьяляхъ аьхю майдан хъа. Майдандиин физкультура дарсназ лазим вуйи турникар ва жара спортдин алатар ал. Узу мектебдиан хулаз гъюруган, паркдиъ гьарган баяр-шубар ади шулу.
Узуз йиз гъул гизаф ккундузуз ва думу гьар йисан хъанара артухъ артмиш, марцц ва уткан хьибди кIури, умуд кайиз.
Хючна гъулан гъяр (Цалак гъулан терефназди)
Самира Амирханова, Хючна гъул, МКОУ ЦО «Юлдаш», 5-пи класс
Вакцинация
Читайте также
Информация
© 2014 ГБУ РД «Редакция республиканской газеты «Зори Табасарана». Все права защищены. Учредитель: ГБУ РД «Редакция республиканской газеты «Зори Табасарана». Сетевое издание «Зори Табасарана» зарегистрировано в Федеральной службе по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (Роскомнадзор) 02 ноября 2020 года. Свидетельство о регистрации Эл № ФС77-79462. Возрастное ограничение 6+
Главный редактор Маллалиев Гюлахмед Нуралиевич
С этим файлом связано 5 файл(ов). Среди них: анализ работы кабинета.docx, антонимар.docx, учебно методическая деятельность.docx, Психолого характеристика шк (2).docx, Методическая разработка урока Мусаевой Тамилы Мустафаевны.docx.
Показать все связанные файлы
Подборка по базе: Зима сочинение.docx, 34 вариант сочинение.docx, экономика сочинение.docx, Весна сочинение.docx, я помню я горжусь сочинение.doc, Задание 27 сочинение.doc, дача сочинение.docx, краеведческое сочинение.docx, Современное общество выдвигает новые требования к воспитательно., Урок 91. Сочинение по репродукции картины В. А. Серова «Мика Мор
Мусаева Тамила Мустафаевна,
учитель табасаранского языка и литературы МБОУ СОШ № 7
г. Дагестанские Огни РД.
Сочинение
Йиз багъри чIал.
Агь,багъри чIал,агь баркаван,
Фици хьидар ув, ин гьяйран!
Ю.Базутаев.
ЧIалнан кюмекниинди гьар касди чан фикрар ачухъ апIуру, инсанар чиб-чпихъди таниш шулу, аьлакьайиъ учIру ва сар-сарин гъавриъ ахъру. Багъри чIал-думу гьадму чIал вуки, ухьуз бицIи вахтнахъанмина ебхьурайиб,ихь хизандин арайиъ ишлетмиш апIурайиб.Гьарсаб халкьдиз чан хусуси чIал а.Багъри чIал-ухьуз абйир -бабарихьан гъубзнайи девлет ву. ЧIалнаъ халкьдин тарих ,хасият ,суфат рябкъюру.
Хъа фукьан гюрчег, успагьи чIал даринхъа йиз багъри табасаран чIал. Успагьиси, думу чIал дюн ,йин чIаларикан варитIан читинуб вуди гьисаб дапIна. Табасаран чIалнаъ ягъчIвурна миржиб падеж а, алфавитдиъ ягъчIвурна йирхьуб гьярф а, хьцIур ачухъ дару,ва урчIвуб ачухъ сес а.
Машгьур табасаран шаир Юсуф Базутаевди гъапнуки, бабан чIал гьар халкьдин чан девлет ву.
Гирами дуст, бабан чIал ихь
Яв, йиз- вардин девлет вуйихь,
Яв пайра ка, явра ву бахт,
Гъуз гафариз туври кьимат.
Амма аьхиримжи йисари бабан чIIалнахьна вуйи гьюрмат заан дережайи дибисну амдар. Гьаз ухьу мици даргъну а багъри чIалнахьна? Абйир-бабари чпин веледарихьди урус чIалниинди улхура, баяр-шубари чиб-чпихъди урус чIал апIура. Фици ухьу табасаран чIал гъюзимбу наслариз уьбхюру? Эгер ухьу му читин месела гьял дарапIиш, ихь чIал дюн,яйилан дубгуз мумкин ву.
Машгьур урус халкьдин писатель Лев Толстойди гъапну : Бабан чIал аьгъдру кас гьяйванатдиз ухшар ву. Му гафариъ аьхю мяна а. ЧIал аьгъдру касдиз чан халкьдин культура, аьдатар, тарих аьгъю шулдар.
ЧIал гьарсаб халкьдин чан агъзур йисариин девриъ яратмиш гъапIу варитIан успагьи уьмарат ву. Думу уьмарат ухьу уьбхюри, артмиш апIури,гьарган ишлетмиш апIури ккунду.
Гьюрмат апIинай, дустар , бабан чIалназ!
Сочинение на тему
« Бабан ч1ал»
Йиз бабан чIал-марцци,
гирами аку хяд ,халкьдин чюнгюр! Фукьан уву гюрчег дарна! Табасаран чIал
ебхьруган-Рубас нирин сес ебхьурайиси шулзуз.
Ихь табасаран халкьдин шаири,Юсуф
Базутаевди,гъибик1нийи:
Агь,
багъри чIал ,агь
баркаван ,
Фици
хьидар ув`ин гьяйран!
Дугъриданна
,ккебгъур уву
Сюгьюрчи
ва аьяндар ву.
Хъа узуз ихь чIал улупу
сюгьюрчи ва аьяндар йиз ккуни дада ву. Багъри чIал –дадайи
никкдихъди тувнайи шараб ву.Дугъу узу бицIи вахтналанмина,ахуз ккаъриган апIру
мяълийир ихь чIалниинди
вуйи.
Ич хизандиъ, учу шагьриъ яшамиш
шулашра,апIурайиб багъри
табасаран чIал вуйич.
Йиз дадайиз табасаран чIал аьгъю
кас лап ширин ву.
«Ав ,ав ,бабан чIал апIру ,бабан
чIалниинди
улхру кас алахъган.иллагьки шагьриъ,думу марцци касси рякъюрзуз»,-кIуру дадайи.
Чан чIалнахьна
айи ккунивал дугъу узузра тувну.
Ч1ал. Думу инсанар сар-сарин
гъавриъ ахъбан, сарин фикрарин тмунур гъавриъ хьпан бадали ухьуз тувнайи девлет,
хазна ву. Дидин кюмекниинди ухьу сар – сариз ужудар, мярифатлу, мюгьюббатнахъди
ац1найи гафар к1урахьа, шадвал, пашманвал ашкар ап1урахьа.
Ч1ал аьсрариинди халкьдин мелзну
сак1ал дап1ну арайиз адабгъу уьмарат ву. Бабан ч1ал, багъри ч1ал, варит1ан
к1ваз маниб, гирамиб, бедендиз минаятлу гьиссар ришвуз мумкинвал туврайибра
даринхъа?
Ухьу ихь ч1ал ,багъри дадаси,ухьу
хътабгъурайи гьаваси аннамиш дап1ну ккунду.Гьарсар касдиз чан бабан ч1ал
аьгъяди ккунду,гьарсари ч1ал артмиш хьпак ва гъюз имбу наслариз думу аманатси
гъибтбак чан пай кивну ккунду. Гьяйифки, аьхиримжи вахтна саб ихь миллетдин ваъ,
хъа вари дюн`яйиъра жигьил наслин багъри ч1аларихьна вуйи лигуб зяиф шула.
Шагьриз гъушу абйир –бабари чпин хизандиъ
,веледарихъди урус ч1ал ап1ури шулу. Жвуван хизандиъ бабан ч1алниинди гафар дарап1иш,
ч1ал фици дубгъидихъа?
Гьамусдин баяр-шубари шагьриъси ,гъулаъра
жвуван ч1ал ап1ури имдар.Бабахьна гъулаз гъушиган, фукьан узу мюгьтал гъахьнийзаки!Узу,шагьриан
гъафи шуру, ихь ч1ал ап1ури ,хъа гъулаъ айи баяр-шубари урус ч1ал ап1руг
Ч1ал хътру касдихъ я жил, я
гележег, я Ватан шлуб дар. Ухьу, гьарсар касди, ихь жил, ихь ч1ал дюбхну
ккунду. Ухьу гьарсари жвуван веледаризра ихь ч1ал улупну ккундаринхъа? Ч1ал
аьгъюрихъ ч1урра шулу…
Ихь бабан ч1ал
дудрубгбан бадали ухьу гьарури чан пай кивну ккунду. Саб к1уруб, абйир –бабари
чпин веледарихъди бабан ч1ал дап1ну ккунду ; кьюб к1уруб,садикдиз гъушу баяр
–шубариз ч1ал гьадрархбан бадали,душваъ гьар ч1алнан группйир т1аънийиш ужу
шуй; шубуб к1уруб, мектебдиъ бабан ч1алнан дарсар кивуб..Мягьячгъала шагьриъ
табасаран ч1ал киврайи мектебар ц1ибт1ан адар. Гьяйифки,гьадму мектебдиъ айи
баяр –шубариз ихь ч1алнан гюрчегвал агъю хьибдайк1ан? Ич, 53-пи номерин
мектебдиъ табасаран ч1алнан группйир айич, Чухсагъул йиз мялимдиз,ихь халкьдин
ирс узуз киврайи.
Ч1алнан
гьякьнаан ихь табасаран халкьдин айтйирра арайиз удуч1вна.Месела: «Гафнан ац1у
йишвкан , нирин ч1илли йишвкан кудуч1в» «Гъудубгу йиц гъудубгну, ч1ал
аьгъюркьан алахънийиш!», «Уву гафар ап1ин ч1ал
аьгъюрихъди»
Узу йиз бабан ч1ал бабхьанна
ватандихьан жара ап1урадарза. Дурар шубридра сабси ккундузуз. Иллагьки бабан
ч1алнан кьимат лап заанди бисураза. Бабан ч1ал гьарсар касдин далу ву. Думу
дюбхну ккунду. Дидиз гьюрмат дап1ну ккунду. Думу
ужуди аьгъю ап1увал ихь варидарин, табасаранарин, буржи ву! Халачайик кит1райи
гугарси,гьарсаб сес ихь ч1алнан уьбхюз чалашмиш шулхьа. Варди
сат1иди к1урухьа:
-Ч1ал,ч1ал,ч1ал-ккундухьуз ихь ч1ал!
Узуз йиз сочинение ккудубк1уз ккундузуз
Эльмира Ашурбековайин «Табасаран ч1алназ ишри гъурбан!» к1уру шиърин
гафариинди:
Табасаран-
Йиз гирами таб ва
аран,
Уву узуз
Туву ч1алназ ишри
гъурбан!
Дюн`я гюрчег
Ап1бак йиз пай
киву ккунди,
Марцци к1ваан
Мяъли к1урза му
ч1ал`инди.
Обновлено: 11.03.2023
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
Внеклассное мероприятие в 5-классе “Гъизил чвул”
Метлеб: урхурайи баяр-шубарин табиаьтдихьна вуйи ккунивал яркьу ап l уб;
табиаьтдин гьяйбатлувалиин гъаврикк ккауб; йисан фасларихьна ва дургъунагъарихьна вуйи ккунивал яркьу ап l уб; багъри юрдарин табиаьтдихьна вуйи ккунивал яркьу ап l уб.
Алатар: уччвуб чвлин ккурт; гъваркъв ва дидиъ айи , вичар, жихрар, дургъунагъар кайи к l ажар, гуг, к l ул ин улубк l ру мейвйирин шиклар кайи шапкийир.
Гьязурвалин ляхин: баяри чпин хушниинди чвлин йигъарикан вуйи шиърар к l ваълан ап l ура; конкурсдиз вуйи шиклар зигура; зегьметнакан вуйи абйирин гафар ва мисалар.
К l ули гъабхурайир: Ич l и гъахьну ихь хут l лар
Ва кьяши шула жилар.
Йигъар жикъи ап l урайи
Йисан фуну вахт ву му?
Баяри к l ура(чвул)
К l ули гъабхурайир: Баяр, хъа фици ихь машквар чвул хътарди ккебгъурхьа?
Гъачай варидари дих ап l урхьа.
Гъюра Чвул дургъунагъар ва пешкешар айи гъваркъв хьади.
Ученик Хушгелди увуз, Чвул!
Уву гъюб ин гъи шад вуча
Увхьан, Чвул, гьерхрача
Фицдар пешкешар духнаш?
Чвул: Хъа ахунза учвуз, баяр, аьлхъбар, шадвал, дургъунагъар ва конкурсар
Магьа учвуз сабпи дургъунагъ.
Сис ап l ура чюлиъ ва багъдиъ
Хъа хулаъ уч l врадар
Наанк l а узу гъярдарза
Думу илипну имиди (мархь)
Гизаф хилар кка, хъа лик саб ву (гьар)
3)Гъафну рангарна кисточка ктарди,
Хъа вари гьарар рангламиш гъап l ну(ч l вул)
4) Ликар ккадар, хилар хътар, амма т l аъру диди раккнар. (Мик l )
Гьарсаб дюз вуйи жавабиз Чвли пешкеш тувра.
К l ули гъабхурайир: Аьзиз вуйи Чвул, уву эргнушул рякъюъ, гъач дус гьаму йишв ‘ ин ва хъебехъ ихь баярихъ.
К l ули гъабхурайир: Ихь багъри юрдариъ а кьюб чвул. Сабпи чвул ву шадуб, акуб, бегьерниин девлетлуб, хъа кьюб к l уру чвул пашман вуйиб, жвилли мархьси ишураийб, к l ажар ахьрайиб. Му кьюб к l уру чвул ву кьяляхънан чвул. Сабпи чвул адлу ву чан жумартлувалиин ,чан яркврарин девлет гьяйиф дарди тувра ухьуз. Вари чюллер, яркврар гъизилин рангариз илтик l на. Ригъу гьавра жилиина чан аьхиримжи назук нурар.(багъри юрдарикан вуйи слайд)
Шиърарин конкурс:
1-пи ученик Гьяжимурад Т l аибов “Чвлин вахт”
Табиаьтдиъ зат даршисиб уччвушин
Ипна михик, уьру, гъатху рангари.
Гъап l у ляхниз кьимат тувру дюз, якьин
Вахт либцура хут l лар, хярар, багълариъ.
Магьа сари шишлар ац l ра картфари
Марцци бегьер чан зегьметнан намуслу.
Дивна эплар, ац l на чвуккар ук l ари,
Хьадну зегьмет гъизигну лап баркаллу.
2-пи ученик Т. Мягьямадов “Дабалгна чвул”
Дабалгна чвул гъизилси,
Гьарси, бул йимиш али.
Аба, баб, халу, хтул
А йимиш уч ап l ури.
Зав алабц l на дифри,
Йигъну сес шулу мархьлин.
Амма бегьер уч ап l уб
Яваш шулдар багълариъ
Гьарлан к l аж алдабхьура
Жил ккап l на гъахту к l ажу.
Халкьдик гьялаквал кипра.
Дагъдиин али йифу.
Хьадан гюзел вуйи йигъар,
Ничхрарси дуфну гъушну.
Гъушу шубуб вазлин йигъар
Лап ужуди шадди гъушну.
Ч l урариъра гьам жаргъури,
Варишвариъ гъит l ирк l унча.
К l ули гъабхурайир:
Фукаьан гьар жюрейин рангнан гимйир рякъюра дагриин: гъатхдудар уьрудар, диркьидар. Вари зав ‘заван гъафидар ву гъи, закурра гъюру.Хъасин ихь гимйир т l ирхудар мина, гьаз гъапиш дагриз миркк йивуру. Шли к l уру, фу гимйир ву мурар?
Баяри жаваб тувра (чвлин к l ажар)
Баяри мяъли йивура “К l ажар ахьра”
Варидарин хилариъ кюкйир ва к l ажар а.
К l ули гъабхурайир: Чвул бегьер уч ап l ру вахт ву. Баяр-шубарира уч гъап l ну чпин бистниан бегьер. Саб вахтна уч гъап l у мейвйирин арайиъ гьюжат абхъу.
Сценка “Мейвйирин гьюжат”
Фуж ву ухькан мейвирикан
Варит l ан ицциб ва хайирлуб?
Фуж ву вари уьзрариз
Гизафси лазим вуйиб?
Хар Узу вуза варт l ан ужуб (шадди)
Гьарган чруди вуйи бай.
Эгер узуз ккун гъахьиш,
Харар тувурза учвуз.
Саб гаф пуз ккунду узуз (фурс кади)
Хъебехъай вари узухъ.
Чугъундур лазим ву борщлиз.
Чугъундурт l ан ужуб адар.
Уву, чугъундур, ккебехъ (фурс кади)
Келем лазим ву вардиз.
Фукьан иццидар дарин
Келем кайи хурагар l
Вари шулчва уз ‘ ин рази,
Гъип l иш узу кьялч l види!
Хъа таза арфани- афни
Гьелбетта, хуш шул баяриз!
Кьут l Узкан вуйи ихтилат
Думукьан ярхиб дар йиз.
Учвуз ккундуш витаминар,
Убхъай гьарган кьут l арин сок.
Гьлбетта, ву сок таматин!
Мейвйир: Гьюжатну, дустар, ляхин улихь ап l дар (ракник ктубкьура)
Мейвйир: Му духтир Айболит ву!
Айболит. Гьелбетта, узу вуза!
Фу гьюжат ву учв, дустар?
Мейвйир: Ич гьюжат ву гьамциб
Фуж учкан варит l ан ицциб ву, варит l ан хайирлуб ,
Ва вари уьзрариз гужлиб?
Айболит Сагъвал хьубан бадали (лицури)
Гьардиъ а чан дад ва хайир.
Гьаци вуйиган, дустар,
Пуз шулдарзухьан учвуз,
Фуж ву учвкан варт l ан артухъ!
Гъваркъвлиз картшар уч ап l ура (2 кас) жилиин 15 марцц дап l найи картшар
К l ули гъабхурайир:
Гьамус, Чвул, ихь классдин кьял ‘ ина гъач. Учу яв тяриф ап l идича.
Баяри ,Чвлин тяриф ап l бан бадали ,эпитетар ишлетмиш ап l ура.
Чвул, хъебехъ учухъ ( девлетлуб, уччвуб, шадуб, гъизилинуб).
К l ули гъабхурайир: Хъебехъай вари ва лигай. Ихь зрителарихъди биц l и тамаши ап l урхьа.
Аькъинай к l ару ишик l . Гьаму ишк l иъ варит l ан аьхю мейва а. Фу ву думу? (гуг)
Чухсагъул увуз, Чвул. Учу шад вуча уву учухьна гъюб’ин, учуз машквар багъиш гъап l у. Уву учуз варидариз аьлхъбар, шадвал гъахуна. Учу увуз вичарин пирог багъиш ап l урача. Кьабул ап l ин.
Чвул. Баяр-шубар, учвузра узу пешкешар тувраза(сюрприз айи кьут l ар тувра).
Сочинение на Табасаранском языке на тему «Багъри Ватан «.
Дидин мяълира ебхьури.
Ицци т1яаьм булагъдин штун
Ими гъира кIваин хури.
Багьалу булагьдин сирин.
Умуд кади гьар либгура,
МикIра дубхьна душвахь сикин.
Миж ка гьарин, абцIур дагар,
Артухь шул кьаблин кьувватра,
Уткан швушвра гъюр, хъипну гвар,
Мяълира хъудрубтур затра.
Помогите пожалуйста заранее спасибо?
Помогите пожалуйста заранее спасибо!
Составте пожалуйста предложения по татарски со словом Ватан — это Родина.
Сочинение на тему моя любимая профессия на английском языке?
Сочинение на тему моя любимая профессия на английском языке.
Сочинение на башкирском языке на тему осень?
Сочинение на башкирском языке на тему осень.
Сочинение по казахскому языку на тему моя семья?
Сочинение по казахскому языку на тему моя семья.
Осетинский язык сочинение на осетинском языке тема пришла осень?
Осетинский язык сочинение на осетинском языке тема пришла осень.
Сочинение на тему лес на французском языке?
Сочинение на тему лес на французском языке.
Сочинение на тему спорт на латышском языке?
Сочинение на тему спорт на латышском языке.
Напишите сочинение на чувашском языке на тему мой кот?
Напишите сочинение на чувашском языке на тему мой кот.
Сочинение на тему навруз на узбекском языке?
Сочинение на тему навруз на узбекском языке.
Сочинение на тему идегэй дастаны на татарском языке?
Сочинение на тему идегэй дастаны на татарском языке.
Войлок, сатин, атласная ткань, с добавлением красителей бязь есть).
Про дружбу : Ищи друзей, а враги сами найдутся. С кем поведешься, от того и наберешься. Дружба — дружбой, а служба службой. Каковы дружки, таковы им и пирожки. Дружба от недружбы близко живет. Про маму : Родных много, а мать роднее всего. Нет м..
Мышцы ног условно делятся на четыре основных группы : ягодицы, передняя группа бедра, задняя группа бедра и мышцы голени.
I’m with my family in my free time I go for an evening stroll. Together we go in for sports. We play in games. We invite our grandmother and grandfather. We love to sing. We go to the pool (museums, theaters). We pour flowers. We do house clea..
Потому что они выполняют разнообразные функции : всасывания, выделения, восприятия раздражения, секреции.
Манную крупу просушить и перебрать, гречневую — перебрать и промыть, пшенную — перебрать и промыть.
Купи бумагу А3 начерти свою школу с верху допустим 1й этаж и 2й кабинеты + коридоры потом пряч в каждом кабенете призы не большие но при одном условии когда они выполнят задания и в выбери кабенет в котором будет главный приз но с очень сложным задан..
Ну вобще лолли это жаргон японцев, говорящий о несовершеннолетних девочках. Еще в Японии это термин используют как влечение к малолетним девочкам то есть лоликон так что незнаю что может это значить когда мальчик говорит такое девочке, скорее всего ..
Античность не случайно называют колыбелью европейской цивилизации. В те давние времена были заложены основные направления философской мысли, создана наука как отдельная сфера культуры, совершены открытия мирового значения в области архитектуры и ску..
© 2000-2022. При полном или частичном использовании материалов ссылка обязательна. 16+
Сайт защищён технологией reCAPTCHA, к которой применяются Политика конфиденциальности и Условия использования от Google.
Читайте также:
- Человек должен быть богатым чтобы быть в гармонии с собой сочинение
- Сочинение youth and society
- Сочинение олеся с цитатами
- Каковы нравственные уроки неудачного похода князя игоря по слову о полку игореве сочинение
- Сочинение на тему дорога 5 класс
С 21 по 2 марта 2018 г. в библиотеках МКУК МЦБС проходят мероприятия, посвященные к Международному дню родного языка. 26 февраля в Ягдыгской сельской библиотеке с учащимися Ягдыгской СОШ состоялся библиотечный урок «Багьа вузуз йиз багъри ч1ал». Ведущая мероприятия, зав. библиотекой, Авсетова Дж.
Добавить комментарий
Добавлять комментарии могут только
зарегистрированные
и
авторизованные
пользователи.
Комментарий появится после проверки администратором
сайта.